Snelle levering en persoonlijke service ︱ Niet goed? Geld terug! ︱ Gratis retourneren.
Ga naar verlanglijst Verlanglijst

Winkelwagen

Je winkelwagen is momenteel leeg

De beste lesideeën voor leesboekjes

  • Geplaatst op
  • Door Kirstin Plante
  • 0
De beste lesideeën voor leesboekjes

Een boekje lezen met de klas is soms een hele uitdaging. Deze tips en lesideeën geven jouw lessen vleugels, en werken absoluut motiverend voor de leerlingen!

 
 
We weten allemaal dat lezen belangrijk is, niet alleen voor tekstbegrip, kennis en sociale ontwikkeling, maar ook voor de taalverwerving. De beroemde taalverwervingswetenschapper Stephen Krashen zegt over lezen:
 
Er is overweldigend veel onderzoek dat aantoont dat voor je plezier lezen in een tweede taal een krachtige manier is om grammatica, woordenschat, spelling en schrijfvaardigheid te verbeteren – en het is veel efficiënter en veel plezieriger dan traditionele taallessen.” “De betekenis van woorden oppikken bij het lezen is 10x sneller dan intensief onderwijs in woordenschat.” “Mensen die een tweede taal willen leren hebben de meeste kans op succes als ze dat doen door te lezen.”
 
Nu kinderen en jongeren steeds minder lezen, denken ze ook vaker dat lezen moeilijk en saai is. En lezen in een andere taal wordt al helemaal als een opgave gezien. Voor ons, docenten, ligt dan ook de schone taak om onze leerlingen 'lekker te maken', om hen plezier in lezen mee te geven. Niet door preken en verhalen over hoe wij vroeger zelf konden genieten van een mooi boek (en nog steeds), maar door boekjes aan te bieden die op hun eigen niveau liggen, en door activiteiten te doen in de klas waardoor ze de tekst echt goed begrijpen, en waardoor hun verbeelding geprikkeld wordt en het verhaal echt voor hen gaat leven.
 
 

Activiteiten die de leerlingen voorbereiden op het lezen

We hebben vaak de neiging om leerlingen eerst de tekst te geven en daarna iets met die tekst te gaan doen. Daarmee slaan we een essentiële stap over: de voorbereiding op het lezen . Willen we dat leerlingen plezier krijgen in het lezen, dan moeten ze succes ervaren. Als je een tekst onder ogen krijgt waarvan je een groot deel niet begrijpt, dan ervaar je geen succes. Je weet meteen dat het moeite zal kosten om de tekst te doorgronden, en veel leerlingen haken dan meteen al af. 
Stel je voor hoe het voor je leerlingen moet voelen als ze een tekst voor zich krijgen die ze zonder moeite kunnen lezen en begrijpen! Dat geeft echt een heel goed gevoel, en dat is de allereerste stap naar motivatie om verder te lezen. Voorbereiding is dan ook essentieel. Mira Canion, de bekende auteur van avontuurlijke Spaanse easy readers, zegt over lezen: 
 
“We moeten veel tijd besteden aan het aanleren van woordenschat en het opbouwen van achtergrondkennis voordat we een boek lezen.”
 
Het gaat dus niet alleen om woorden, maar ook om achtergrondkennis, emotie, relaties met eigen ervaringen, visuele middelen, enzovoort. Hieronder vind je een schat aan ideeeën die je kunt gebruiken om je leerlingen in de stemming te brengen voor het boek, en de taal 'in te masseren' die ze nodig hebben om het boek te kunnen lezen. De voorbeelden zijn gebaseerd op het boekje El viaje de su vida / Le voyage de sa vie / Die Reise seines Lebens
 
 

De verbeelding op gang brengen

  1. Emotionele trigger: een levensechte variatie op een thema uit het boek. Een voorbeeld voor El viaje de su vida is het spel ‘Wie is de dief?‘ Bepaal welke woorden onbekend zijn en aangeleerd moeten worden voordat je gaat lezen. Gebruik TPRSTPRMovietalkone-word-image (zie hieronder) of spelletjes om de betekenis duidelijk te maken en voldoende herhaling van deze woorden te kunnen geven, zodat de leerlingen ze snel zullen herkennen als ze ze tegenkomen in het boek.
  2. One-word-images: Dit is een term van Ben Slavic, voor het creëren van een levendig plaatje in het hoofd van je leerlingen (en soms ook op papier) over een object, persoon of dier. Lees de instructies op http://www.benslavic.com/Posters/one-word-image-instructions.pdf (in het Engels).
  3. Eigen ervaringen bespreken, en goed doorvragen: wie is er wel eens op een cruise of een groepsreis geweest? Hoe was dat? Zaten er rare mensen in de groep? Mocht je zelfstandig op pad? Enzovoort.
  4. Kies een foto die wat te raden overlaat en die een relatie heeft met het komende hoofdstuk (of het hele boek).
  5. Gebruik Visible Thinking Routines (bijvoorbeeld See, Think, Wonder, of: What makes you say that?) om relevante woordenschat te activeren of nieuwe woordenschat aan te boren, en de nieuwsgierigheid te prikkelen.
  6. Laat een woordwolk zien van de woorden uit het hoofdstuk, en laat de leerlingen daarmee voorspellen wat er in het hoofdstuk zal gebeuren.
  7. Laat de titel van het hoofdstuk zien, of de kop van een krantenartikel, of de titel van een popsong die ermee te maken heeft, en laat de leerlingen voorspellen wat er in het hoofdstuk gaat gebeuren.
  8. Strookjes met essentiële zinnen uit de tekst: probeer te ontdekken wat de volgorde zal zijn.
  9. Tekenen: Leerlingen tekenen essentiële zinnen uit het hoofdstuk. De tekeningen kun je gebruiken om vragen over te stellen (= meer herhalingen van de essentiële woorden en zinnen), en om op te hangen in de klas ter illustratie van het hoofdstuk.
  10. Bekijk samen met je leerlingen de illustratie bij het hoofdstuk en bespreek dit plaatje voordat je gaat lezen: waar is het, wie staan erop, wat denk je dat ze zeggen, hoe denk je dat ze zich voelen, wat denk je dat er is gebeurd en gaat gebeuren.
  11. Laat de leerlingen twee personages kiezen en daar een tekening van maken. Vervolgens maken ze een lijst van eigenschappen (of een woordspin rondom de tekening) voor beide personages. Daarmee gaan ze voorspellen wat de reacties van deze personages zullen zijn op de (mogelijke) gebeurtenissen in het komende hoofdstuk. Ook kunnen ze een personage vergelijken met zichzelf, een beroemdheid of iemand die ze kennen. Gebruik de tekeningen om klassikaal vragen over te stellen. Dit soort tekeningen zijn een geweldige bron van conversatie. Melk het uit!
  12. Bedenk welke culturele aspecten uit het boekje nog onbekend zijn en bespreek deze vooraf, liefst met beeld en geluid, en nog liever ‘aan den lijve ervaren’. Dit hoeft niet altijd klassikaal: je kunt ook een galerij maken, een overzicht aan de muur waar ze langs kunnen lopen, en waarop ze met een post-it aan kunnen geven of ze het wel/niet kennen/doen/gezien hebben, of bijvoorbeeld bepaalde informatie moeten zoeken, enzovoort.
  13. Lees korte tekstjes over culturele, sociale of historische aspecten van de tekst. Bekijk landkaarten, foto’s, filmpjes, vraag naar mening, ervaringen.
  14. Speel relevante historische gebeurtenissen na in de les, bij voorkeur met veel drama, of als debat met twee groepen. Zie The Big CI Book van Ben Slavic voor een gedetailleerde beschrijving van een klassendebat.
 
 

Het lezen zelf

Als je met de hele klas hetzelfde boekje leest, kun je kiezen uit: zelf voorlezen en door de leerlingen (in koor of om beurten) laten vertalen, de leerlingen individueel stil laten lezen, de leerlingen in tweetallen laten lezen en vertalen of het verhaal zelf voorlezen en door de leerlingen laten uitbeelden. In alle gevallen blijf je alert op mogelijk onbegrip, en stel je steeds korte vragen over de betekenis van woorden en zinnen.
 

Reader’s Theatre

Een geweldige manier om de tekst echt tot leven te brengen en alle leerlingen actief te laten meedoen. Laat de leerlingen een scène uit het hoofdstuk (niet het hele hoofdstuk) naspelen, in 3 stappen:
Eerst alleen oplezen uit boekje, met expressie. Docent is ‘verteller’Oplezen vanaf kaartjes, met expressie en actie. Goede leerling is ‘verteller’Niet meer oplezen, echt acteren – met attributen. Leerling is verteller.
 

Na het lezen

Activiteiten na het lezen zijn vooral bedoeld om de leerlingen een excuus te geven de tekst nog eens te lezen, en nog eens, en nog eens. Zoals Mira Canion zegt:
 
"Meerdere malen dezelfde tekst lezen verhoogt de leesvaardigheid.”
 
  1. Stripverhaal: “Bepaal wat de belangrijkste gebeurtenissen zijn in dit hoofdstuk / boek, en teken er een stripverhaal van. Je mag tekst gebruiken in je strip, het hoeft niet.”
  2. Werkbladen: vertaal de onderstreepte woorden in deze tekst (=fragment / zinnen uit het hoofdstuk); vul de lege plekken in deze tekst in, beantwoord de vragen, geef aan of de stellingen juist of onjuist zijn, enzovoort, enzovoort.
  3. Transformeren: “Vertel dit verhaal vanuit personage X; schrijf op wat personage Y denkt als…; schrijf een brief/appje/e-mail van personage X aan personage Y; vertel het verhaal na op basis van de woordwolk.”
  4. Tekst in zinnen geknipt: “Leg de zinnen op volgorde zonder naar de tekst te kijken. Controleer daarna zelf of de volgorde klopt.”
  5. Visible thinking routines: “Bedenk ten minste 12 interessante vragen over het verhaal. Kijk naar de lijst om ideeën op te doen.”“Welke kleur vind je bij personage X passen? Welk symbool vind je bij hoofdstuk X passen? Welke foto/plaatje geeft voor jou het boek goed weer? En… waarom???”
  6. Analyse: “Voorspel wat er in het volgende hoofdstuk gaat gebeuren; Welk personage denk je dat dit (=uitspraken die de docent heeft bedacht) zou kunnen zeggen?; wat zijn de gebeurtenissen in het verhaal die geleid hebben tot…?”
 

Wil je nog meer ideeën?

 
Smaken deze ideeën naar meer? Op dit blog vind je uitgebreide beschrijvingen van leuke activiteiten met leesboekjes, zoals: 
 
en natuurlijk Reader's Theatre
 
Wil je liever een complete handleiding bij een bepaald boekje? Met name voor Spaans en Frans zijn er geweldige docentenhandleidingen verkrijgbaar bij leesboekjes, die je vrijwel al het werk uit handen nemen!
Veel van de ideeën in dit blog zijn overigens gebaseerd op (Engelstalige) blogs en workshops van inspirerende TPRS- en CI-docenten:
 
 
 
Laat ons weten of je deze tips nuttig vond, en wat jij met leesboekjes in je lessen hebt gedaan!

Reacties

Wees de eerste om te reageren...

Laat een reactie achter
* Uw e-mailadres wordt niet gepubliceerd.
Wij slaan cookies op om onze website te verbeteren. Is dat akkoord? Ja Nee Meer over cookies »